JVcXxQt. İçeriklerÇocuklarda Tuvalet Eğitiminin YaşıÇocuklarda Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlanır?Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Bitirilmelidir? Tuvalet eğitiminin vaktinde ve uygun bir yaklaşımla verilmesi son derece önemlidir. Enuresis olarak bilinen alt ıslatma problemlerinde yanlış zamanlama ve uygun olmayan eğitim yaklaşımı da olumsuz etkenler arasında yer almaktadır. Yanlış zamanlama ve gösterilen olumsuz tepkiler çocuğun ilerideki psikolojisini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Yaz ayları çocuklara tuvalet eğitimi vermek için en ideal mevsimlerden biridir. Hem çocuk daha ince giyinir hem de temizlik daha kolay yapılabilir. Havalar sıcak olduğu için de çocuğun üşümesi-üşütmesi söz konusu olmaz. Çocuğunuzun her türlü eğitiminde olduğu gibi tuvalet eğitiminde de dikkat etmeniz gereken önemli noktalar vardır. Bunların en başında da zamanlama geliyor. Zamanlamayla beraber dikkat etmeniz gereken bir diğer önemli nokta da gösterdiğiniz yaklaşımdır. Çocuğa tuvalet eğitimi verirken gerek sözlerinize gerekse davranışlarınıza özen göstermelisiniz. Aksi takdirde, tuvalet eğitimini geciktireceğiniz gibi, çocuğunuzda bazı psikolojik problemlerin oluşmasına da neden olabilirsiniz. Her çocuğun bu yeni duruma geçerken vereceği tepkiler farklı olabilir. Bu nedenle son derece sakin ve aceleci olmayan bir yaklaşım gerekir. Göstereceğiniz sabır ve hoşgörü çocuğunuzun ruhsal sağlığını etkilemeden sağlam bir tuvalet eğitimi vermenizi sağlayacaktır. Çocuklarda Tuvalet Eğitiminin Yaşı Tuvalet eğitimi belirli bir fiziksel ve ruhsal olgunluk gerektirir. Çocuğun bezden kurtulabilmesi için öncelikle tuvaletini tutabilecek kas mesane kontrolüne sahip olması, daha sonra da tuvaletini altına yapma yerine tuvalete yapmanın anlamını fark edebilecek psikolojik olgunluğa erişmesi gerekir. Fiziksel olgunluk, hem iç kasların kontrol edilmesi yeteneğini hem de merkezi sinir sisteminin olgunlaşmasını gerektirir. Bu da genellikle 2 yaşından önce gerçekleşemez. Psikolojik olgunlaşma tuvalet eğitiminde en az fiziksel olgunluk kadar önemlidir. Çocuğun bedenini tam olarak tanıması, benlik algısını geliştirmesi, çevre ile etkileşimini tam olarak fark etmesi 2-3 yaş civarında gerçekleşir. Büyüme, anneden bağımsızlaşma, dış dünya ile daha fazla iletişim içinde olma, kendi kendine ihtiyaçlarını karşılama, gelişme ve bir yetenek kazanmış olma arzusu bu dönemde belirginleşir. Bu nedenle bu dönemde verilecek tuvalet eğitimine çocuk daha istekli olacaktır. Çocuklarda Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlanır? Bebeklik döneminden itibaren bebeğin altı kirlendiğinde, onu kirli bekletmemek, hızlı bir şekilde altını temizlemek, tuvalet eğitiminin en önemli ilk adımıdır. Çünkü altının temiz kalmasına alışan çocukların bezden kurtulmaya daha hevesli olduklarını görüyoruz. *Bezi çıkarma planlarına başlamadan önce çocuğun bu eğitime hazır olduğundan emin olmalısınız. Çocuğunuz, sözel olarak ya da davranışlarıyla tuvaletinin geldiğini belli edebiliyorsa, altının ıslak olmasından rahatsız olduğunu ifade ediyorsa, 2-3 saat gibi bir süre altını ıslatmamayı, 2-3 saatlik uykusundan kuru uyanabilmeyi başarıyorsa, altı ıslandığında ya da kirlendiğinde utanıyor ve bunu belli ediyorsa büyük bir olasılıkla tuvalet eğitimi almaya hazır demektir. Bu aşamada ailedeki diğer kişilerin tuvaleti kullandığını çocuğa göstermek, tuvaletin fonksiyonunu anlatabilmek önemlidir. Başından beri çiş-kaka-bez ilişkisini bilen çocuğun başlangıçta bu bağlantıyı kurması zor olabilir. Bunun için de bir süreye ihtiyaç duyar. Henüz bezin çıkarılmadığı, ama çıkarılmaya karar verildiği aşamada bez çıkarma eyleminin tuvalette yapılması işe yarayabilir. Örneğin kakasının geldiğini belli ettiğinde, bezi poposundayken bezle birlikte klozete oturtmak ve altını, klozetin musluğuyla temizlemek iyi bir başlangıç olabilir. Aynı şekilde çişi geldiğinde de bunu bezi bağlıyken klozet üstünde yaptırmak geçiş süreci için işe yarayabilir. Bu aşamada sonraki rahatlık için oturaklar yerine ek aparatlarla klozetlerin kullanılması çocuğun her ortamda rahat edebilmesi için önemlidir. Böylece aparatı götürebildiğiniz her yerde çocuğunuz rahatça tuvaletleri kullanabilir hale gelecektir. Oturağa alışan çocuklar ise bazen klozete geçiş yapmakta da zorlanabilirler. Bu da ikinci kez tuvalet eğitimi gibi bir zorluk yaratabilir. Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Bitirilmelidir? Özellikle 2 yaşından önce verilmeye çalışılan tuvalet eğitimi bazı sakıncalar doğurabilir. Yeterince hazır olmayan bir çocuğa bu eğitimin verilmeye çalışılması, anne-baba için zaman ve enerji kaybına, çocuğun da başarısızlık ve yetersizlik duygusu yaşamasına neden olur. Erken verilmeye çalışılan tuvalet eğitimi, çocuğun kendi bağırsak hareketlerini gizlemeyi öğrenmesine ve bu nedenle de kabızlık problemine neden olabilir. Anne-baba, henüz hazır olmayan çocuğuna bu eğitimi vermeye çalışıp başarısızlık yaşadığında, çocuğa kızgınlık duyabilir. Bu da çocukla iletişimlerinin bozulmasıyla şiddete yönelme gibi sonuçlar ortaya çıkarabilir. Çok erken dönemde tuvalet kontrolüne zorlanan çocukların, ileriki dönemlerinde yaşadıkları tuvalet kaygılarının alt ıslatma şeklinde görülebileceği biliniyor. Zorlayıcı yaklaşım her tür eğitimde olduğu gibi tuvalet eğitiminde de istenmeyen ve çözümü zor psikolojik problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. 22 Temmuz 2019Annelerin çocukları ile ilgili yaşadıkları en büyük endişelerden biri de tuvalet eğitimi oluyor. Oysa bu konuda herhangi bir endişe yaşamanıza hiç gerek yok. Çocuğunuz nasıl ki önce emeklemeye sonra yürümeyi öğrendi ise tuvaletini tuvalette yapmayı da öğrenecek! Çocuğunuzun tuvalet eğitimi dönemini çok daha rahat geçirmenizi sağlamak adına size pratik bilgiler aktaracağız. Hazır mısınız? Çocuklara Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Verilmeli? Öncelikle çocuğunuzun tuvalet eğitimi almaya hazır olması gerekiyor. Bunun için en doğru zaman 2 ila 2,5 yaşına geldiği dönemdir. Çocuğunuza daha erken tuvalet eğitimi vermeye kalkarsanız başarılı olma olasılığınız çok düşük. En azından 2 yaşına gelmesini beklemenizde fayda var. Çocukların idrar torbasının gelişimi 15 ila 18. aylarda başlıyor. Gün içerisinde yaklaşık 3 saatte bir çişlerini yapan çocuklar geceleri daha az çiş yapma ihtiyacı duyar. 2 ila 2,5 yaşına geldikten sonra çiş yapma periyotları değişebiliyor. Bu arada yaz mevsiminin tuvalet eğitimi için daha uygun olduğunu belirtelim. Kat kat giyinmesi gerekmeyecek ve altına kaçırdığında temizliğinin yapılması nedeniyle üşütmesi, hastalanması riski olmayacak. Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Kaç Gün Sürer? Anneler çocuklarının tuvalet eğitimini olası en kısa süre içerisinde almasını istiyor. Ancak çocuklar için bunun sanıldığı kadar kolay olmadığını bilmelisiniz. Tuvalet eğitimi 3 ay ile 6 ay gibi bir zaman dilimini gerektirir. Çocuklara tuvalet eğitimi vermeye başladığınızda ilk haftada genellikle eğitimin büyük bölümünü almış olur. Ancak tamamen sizin kontrolünüz olmadan tuvaletini yapabilmesi için 6 aya kadar uzayabilen bir süre sabırlı olmanız ve beklemeniz gerekiyor. Tuvalet eğitiminin ne zaman tamamlanacağı kişiden kişiye değişebilir. Bazı çocuklarda sadece 10 günde tamamlanırken bazı çocuklarda bu süre 6 ayı bile aşabiliyor. Çocuklara Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilmeli? Çocuğunuza tuvalet eğitimi vermeden önce psikolojik olarak hazır olduğundan emin olmalısınız. Tuvalet eğitimini en kolay şekilde vermenizi sağlayacak olan bazı önerilerimiz olacak. Çocuğunuza eğitim vermeye başlamadan bir süre önce tuvalet eğitimi ile ilgili bazı kelimeleri öğrenmesini sağlayan. Kaka, çiş, sifon, tuvalet kağıdı, lazımlık, külot gibi kelimeleri biliyor olması gerekiyor. Bu sayede sizinle çok daha rahat iletişim kurabilir. Aynı zamanda çocuğunuza tuvalet alışkanlığını işleyen kitaplar okuyabilir, masallar anlatabilirsiniz. Kolay bir şekilde temin edebileceğiniz tuvalet eğitimi kartları bu eğitimi çok daha kolay vermenizi sağlayabilir. Bu kartlar çocukların yapması gerekenleri sırasıyla anlatıyor. Tuvalete girmeden temizlenme aşamasına kadar tüm yapılması gerekenleri sırasıyla ve çocukların anlayabileceği bir dille anlatan tuvalet eğitimi kartları da internetten de temin edebilirsiniz. Çocukların bazı konuları oyunla daha kolay anladığı biliniyor. Size tuvalet eğitimini öncelikle çocuğunuza bir oyun gibi gösterebilirsiniz. Örneğin bir oyuncak bebeğin tuvaletini geldiğinde ne yapması gerektiğini bir oyuna dönüştürebilir ve oyuncak bebeğe çocuğunuzla birlikte tuvaletini yaptırabilirsiniz. Çocuğunuzun kıyafetli bile olsa lazımlığa bir süre oturmasını sağlayabilirsiniz. Çünkü çocukların tuvalet eğitimi esnasında en çok zorlandıkları husus lazımlıkta oturmak oluyor. Bu alışkanlığı kazandığında eğitimi de daha kolay olabilir. Lazımlığa oturduğunda çişini ve kakasını lazımlıkta daha kolay yapabileceğini çocuğunuza anlatabilirsiniz. Annelerin tuvalet eğitiminde yaptıkları bir diğer büyük hata bebek bezini çıkardıktan sonra, bir yere giderken ya da geceleri yeniden takmak oluyor. Bebek bezini çıkardığınızda bir daha asla çocuğunuza bez takmayın. Aksi halde tuvalet eğitimini çocuğunuz için de zorlaştırılmış olursunuz. Çocuğunuzun tuvaletini yaptığı saatleri tespit etmeye çalışın. Bu saatlerde çocuğunuzu tuvalete götürerek lazımlığa oturmasını sağlayın. Ardından çocuğunuza tuvaletini buraya rahatlıkla yapabileceğini anlatın. Ancak ilk denemelerde çocuğunuzun başarılı olmasını da beklemeyin. Bu sürecin bir alışma evresi olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Çocuğunuz tuvaletini lazımlığa yapmamış olsa bile tuvalete geldiğinde tuvalete gitmesi gibi durumlarda çocuğunuzu ödüllendirin. Bu durum onun cesaret kazanmasını sağlayacak. Tuvalet eğitimi konusunda evde yaşayan herkesin tutumunun aynı olmasına dikkat edin. Örneğin işe giderken çocuğunuzu annenize bırakıyor olabilirsiniz. Bu konuyu annenizle de konuşun ve sizinle aynı tutumu sergilemesini sağlayın. Evde yaşayan herkesin aynı tutumu sergilemesi çok büyük önem taşıyor. Tuvalet eğitimi boyunca çocuğunuza kolaylıkla çıkarabileceği kıyafetleri giydirin. Düğme yada fermuar gibi materyaller olan kıyafetleri tercih etmeyin. Çocuklarda bazen çişini lazımlığa yapma ancak kakası için ısrarla bez isteme durumu ortaya çıkabiliyor. Bu durumda çocuğunuza kakası için bir takmanızda fayda var. Aksi halde çocuklar kakaları geldiğinde tutabiliyor ve bu da ciddi kabızlık sorunlarına neden olabiliyor. Biraz daha sabırlı olabilir ve kakası için de lazımlığı kullanması için bir süre daha bekleyebilirsiniz. Çocuğun altını çıplak bırakmak vücudunun sinyallerini daha iyi algılamasını sağlayabiliyor. Bu nedenle şayet ortam ve hava sıcaklığı müsaitse arada bir çocuğunuzun poposunu çıplak bırakmanıza fayda var. Tuvalet Eğitimi Esnasında Yapılması Gerekenler Çocuğunuzun beyaz yerine alıştırma külotuna geçiş yapmasını sağlamak adına onu teşvik edin. Ancak bezde ısrarlıysa bez kullanmaya devam edin. Çocuğunuzun tuvaleti geldiğinde lazımlığa giderek bezini çıkarabilirsiniz. Lazımlığın çocuğun kolaylıkla ulaşabileceği bir yerde kullanıma hazır bir şekilde duruyor olması gerekiyor. Çocuğunuzun bir arkadaşı ile ya da kardeşiyle tuvalete gitmek istemesi son derece normal bir durumdur ve ona izin verebilirsiniz. Bu sayede tuvalet kullanımı çocuklar için daha eğlenceli bir hal alabiliyor. Herhangi bir sakıncası da bulunmuyor. Musluğu açmanız çocuğun çişini daha kolay yapmasını sağlayabiliyor, bunu da deneyin. Lazımlığın içerisinde çişi ya da kakayı çocuğunuzun yanında tuvalete dökün. Bir süre sonrasında çocuklar klozeti kullanmaya başlayacakları için lazımlık ile klozet arasında bir bağ kurmalarını sağlamış olacaksınız. Tuvalet Eğitiminde Gece Saatleri! Annelerin bu süreçte aklına takılan en önemli konulardan biri de geceleri tuvalet eğitimine nasıl devam edilmesi gerektiği oluyor. Çocukları uykudan uyandırıp tuvalete götürmek mi gerekiyor yoksa geceleri bez mi takılmalı? Öncelikle gündüz saatlerinde bez kullanmayı bıraktıysanız geceleri kesinlikle bez takmamalısınız. Bunun yerine yatağa koruyucu bir ped verebilirsiniz. Çocuğunuza yatış saatinden 2 saat öncesinde su ve sıvı vermeyi kesin. Çocuğunuzun geceleri hangi saatlerde çiş yaptığını gözlemleyin ve bu saatlerde çocuğunuzu uyandırın. Geceleri tuvalet eğitimi anneler için çok daha zorlu bir süreç olabiliyor. Çünkü çocukların gece saatlerinde tuvaleti geldiğinde kalkıp tuvalete gitmesi 6 yaşına kadar uzayabilen bir süreyi gerektiriyor. Bu süre zarfında çocuğunuza altına kaçırdığında asla kızmamalısınız. Tuvalet Eğitimi Verirken Bunları Yapmayın! Annelerin tuvalet eğitimi verirken en çok yaptıkları hataları biliyoruz ve sizlerle de paylaşıyoruz. Siz sakın bu hataları yapmayın! Elbette tuvalet eğitimini sadece birkaç günde tamamlayan çocuklar da var. Ancak her çocuk bir değil. Sabırlı olmalı ve aceleci davranmamalısınız. Çocukların çok büyük bir bölümü için tuvalet eğitimi aylarca sürer. Çocuğunuzu altına kaçırdığında ya da benzer durumlarda azarlamayın, cezalandırmayın. Bu tür küçük kazaların her daim olabileceğini ve son derece normal olduğunu unutmamalısınız. Çocuğunuza daha az sıvı vermeye başlamayın. Sağlığına ciddi zararlar vermiş olursunuz. Sıvıyı azaltmanız bu tür kazaları engellemez. Sadece geceleri yatmadan 2 saat önce sıvı vermemeniz yeterlidir. Gün içerisinde sıvıyı kesmeyin. Çocukların kakasını tuvalete yapması için fitil kullanımı gibi yöntemleri asla uygulamayın! Çocuğunuzu ikna ederek ve teşvik ederek tuvalet eğitimi vermelisiniz. Lazımlığa zorla oturtmak ya da tuvalete zorla götürmek gibi yöntemler çocuğunuzun tuvalet eğitimine tepki göstermesine sebep olabilir ve doğal olarak bu süreç uzar. Tuvalet Eğitiminde Çocukların Sorun Yaşamasına Neden Olabilen Unsurlar Bazı unsurlar çocukların tuvalet eğitimi almasını zorlaştırabiliyor veya bu süreyi uzatabiliyor. İşte o unsurlar... Stres… Her değişiklik çocuklar için stres anlamına gelir. Aşırı strese girmesi tuvalet eğitimini zorlaştırdığı için sürekli bir baskı kurmaya çalışmayın ve bu konuyu sıklıkla dillendirmeyin. Yorgunluk… Çocukların yorgun olamayacağını mı düşünüyorsunuz? Anaokuluna başlamak, günlük aktivitelerinin artması gibi unsurlar yorgunluğa neden olabilir. Bu yüzden verilen eğitimi alması da zorlaşabilir. Heyecan… Tuvalet eğitimini abartmanız fazla heyecanlanmasına neden olur ve bu da idrar kesesini kontrol etmesini zorlaştırır. Odaklanamama… Çocuğun tuvalet eğitimine konsantre olması da gerekiyor. Bazı çocuklar oyuna ara verip tuvalete gitmeyi unutabilir ve konsantre olamadığı için eğitim zorlaşabilir. Sıkışma… Tuvaletinin geldiğini anlasa bile tuvalete yetişemeyebilir. Çok hızlı harekete edememesi de altına kaçırmasının bir nedeni olabilir. Erkek Çocuğa Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir? Öncelikle erkek çocukların bezi bırakması ve tuvalet eğitimi almasının kız çocuklara nazaran daha uzun sürdüğünü belirtelim. Erkek çocuklara tuvalet eğitimi nasıl verilmeli? Nelere dikkat edilmeli? İşte yanıtlar… Annelerin en çok merak ettiği husus erkek çocuklara çiş eğitiminin ayakta mı yoksa lazımlığa oturarak mı verilmesi gerektiği oluyor. Bu konuda uzmanlar erkek çocukları ilk etapta çiş eğitiminin oturarak verilmesi gerektiğini belirtiyor. Ayakta çiş yapmayı babasından ya da TV’de görüp denemek de isteyebilir. Bunda bir sakınca yok ve denemesine izin verin. Ayakta çiş denemesi yapması için klozetin önüne bir tabure koymalısınız. Bu sayede boyu rahatlıkla klozete yapabilecek seviyeye gelir. Penisini klozete çişin ulaşabileceği bir şekilde tutmasını öğretin. Klozet içerisine tuvalet kağıdından küçük bir top yapıp atabilir ve çişiyle bu topa vurmasını sağlayabilirsiniz. Bu tür oyunlar erkek çocuklarının tuvalet eğitimini kolayca almasını sağlar. Öncelikle bez bırakmak için yazı beklemek yanlış görüşlerden birisidir. Bunun mevsimle bir ilgisi bulunmamaktadır. Önemli olan; çocuğunuz için doğru zaman olmasıdır ve sizin kararlılığınızdır. Çocuğunuz en az 24 ayını doldurmuş olmalıdır, en ideal süre 30 aylıkken olduğu dönemdir ve bu çocuğa ve hazır oluşuna göre değişkenlik göstermektedir. Ancak daha öncelerinde çocuk köşeye çekilip tuvaletini yapıyorsa ya da bezi çıkarmanızı istiyorsa sadece bunlar hazır olduğu anlamına gelmemektedir ve ailenin bu durumu yanlış algılamasına yol açmaktadır. İlk olarak çocuğunuza niçin bezi bırakmanın zamanının geldiğini çocuğunuzla konuşarak açıklamanız gerekmektedir. Somut olarak anlatmanız en etkili yöntem olacaktır. Çocuğunuzla parka çıktığınızda bebek arabasına denk geldiğinizde annesine bebekte bez olup olmadığını çocuğunuzun yanında sorun ve büyüyenlerin bez takıp takmadığını konuşun; somut olarak artık bebek olmadığını düşünen çocuğunuzdaki değişimi görüyor olacaksınız. Yapmamanız gereken şey ise; erkenden ısrarcı olmaktır. Çocuğunuzun hazır olup olmadığından emin olmanız gerekmektedir. Bu konuda tek başınıza karar vermede zorlanıyor iseniz; okul öncesi eğitimdeki öğretmenlerine ve okulun psikoloğuna danışarak, işbirliği ile kafanızdaki soru işaretlerini kaldırmanız kolaylaşacaktır. Bez bırakma sürecinde gece ve gündüz bezi bir arada bırakılmalıdır. Bu rastladığım en büyük hatalardan biridir. Gece altını ıslatmasın diye bez bağlayan aileler olmaktadır. Oysaki bu çok yanlış bir davranıştır. Çünkü çocuk bu sefer gece altını ıslatabilirsin komutunu dolaylı yoldan almaktadır ve gece tutma refleksleri gelişmemektedir. Sonrasında da 8 yaşına hatta ileriki yaşlara kadar yatağını ıslatan çocuklar olabiliyor. Çişi tuvalete yapma daha kolay kazanılan bir davranışken, kaka vücuttan ayrılan daha büyük bir parça olması nedeniyle kaka yapma davranışı daha geç kazanılmaktadır, bu sizleri endişelendirmesin. Ailelerin arada kaldığı bir diğer konu ise; lazımlık mı klozet üstü kapak mı? Tercihim öncelikli olarak klozet üstü kapaktır. Ancak tuvalete oturması için basamak desteği olması gereklidir ki çocuk kendisini güvende hissedebilsin. Bazı evlerdeki tuvaletin yapısı tuvalet üstü kapağa uygun olmamaktadır, bu gibi durumlarda lazımlık da kullanılabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta; lazımlığın portatif bir şey gibi oda oda gezebilen bir eşya haline getirilmemesi gerekmektedir. Bir diğer dikkat edilmesi gereken şey de, günümüzde hızla gelişen çocuk ürünlerindeki yaratıcılıkla; ışıklı ve müzikli lazımlıklar alınmamalıdır. Çünkü bu sefer çocuk sadece o lazımlığa tuvalet yapma davranışı geliştirmektedir ve başka bir yerde tuvaletini yapmamaktadır. Tuvaletini tuvalete ya da lazımlığa yaptığında onu övün ancak yapmadığı zamanda kınayıp, kızmayın. İlk olarak neler yapılmamalı kısmı ile başlıyor olalım; beklenti içerisine girmemek gerekmektedir yani normalde komşumun çocuğu 5 günde öğrendi’ gibi ya da 2-3 gün iyiye gidince oldu bu iş’ diye beklentiye girmemek gerekmektedir. Tuvalet eğitimi için 4-6 hafta kadar bir süre tanıyın kendinize ve 1 hafta boyunca düzenli şekilde alışkanlığını kazandığını fark edince artık oturttuk bunu diye düşünebilirsiniz. Bir diğer hataya düşülen ve bırakma sürecini zorlaştıran unsur; alıştırma külotları. Alıştırma külotuyla bırakan çocuklar da var ancak çoğu çocuk onu da bir bez olarak görüp tutma refleksini geciktirmektedir. Yapılmaması gereken bir diğer şey ise; pis, iğrenç’ gibi söylemler. Bu söylemler süreci uzatmaktadır, çünkü çocuk kirlenecek diye tutma refleksi gelişmişken kirlenmesin diye bırakma refleksini geliştiremeyecektir. Sonrasında da son ana kadar tutup koltuğun arkasında çömelip altına yapmak durumunda kaldığı bir sahne ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Çocuk bez bırakma sürecinde kendini rahat hissetmelidir. Bu süre zarfında çocuğu azarlamamalıyız. Halıya, yere vs. yaptığında kızmamalıyız. Zaten doğal akışında çocuk yeri kirletmemesi gerektiğini anlayacak ve kendisi rahatsızlık duyacaktır. Yapılan en büyük hatalardan biri de gece bezini sonradan bırakmaya karar vermek. Ancak bu aileler için de çocuk için de daha sancılı bir süreç haline gelmektedir, gündüz altına yapmayan çocuk gece yapabileceğinin rahatlığı ile gününü geçirmektedir ve sonrasında gece bezi bırakmak aileyi çok zorlamaktadır. Gece de gündüz de bez bırakma süreci aynı anda olmalıdır. Gece çocuğun sağlığı açısından; özel bölgesinin hava alması gerektiği için alıştırma külotu giydirip yatırmamak gerekmektedir. Çarşafın üstüne ve altına hasta bezlerinden örterek çamaşır konusunda da rahatlığa ulaşabilirsiniz. Çocuklara tuvalet eğitimi nasıl verilmeli? Anne babaları en çok zorlayan konulardan biri tuvalet eğitimidir. Bu konuyla ilgili belki yüzler soru veya sorun karşınıza çıkabilir. Tuvalet eğitimine kaç yaşında başlanmalı? Çocuğum tuvaletini yapmıyor? Çocuğum tuvaletini tutuyor ne yapmalıyım? Tuvalet eğitimini bırakıp beze dönmek doğru mu? Gibi yüzlerce soru yanıt arar. Ancak bütün bunların tek bir cevabı yoktur. Her çocuk farklıdır. Karakteri, gelişimi, bilişsel durumu ile her çocuk birbirinden farklıdır. O halde tuvalet eğitimi için izlememiz gereken yol nedir? Tuvalet eğitimine ne zaman başlamalıyız? Tuvalet eğitimi için net bir yaş sınırı yoktur. Ancak genellikle 2 ila 3 yaş arası diye tavsiye edilir. Bazı çocuklar 1,5 yaşında bazı çocuklar 4 yaşında eğitimini tamamlar. Her anne baba çocuğunu, arkadaşlarının çocukları ile kıyaslayarak sonuca varmaya çalışır. Eğer çocuk vaktinde tuvalet eğitimini tamamlamamışsa, anne – baba kendini kötü hisseder. Bu yüzden çocuğa tuvaletini doğru yere yaptırmak için sertleşir. Bu asla yapılmaması gereken bir davranıştır. Çocuğunuz 4 yaşında bezi bıraktı diye “gelişimi geri”, “geri zekâlı” ya da başka bir şey değildir. İlk olarak kabul etmeniz gereken her çocuğun farklı zamanlarda tuvalete yapmayı öğrendiğidir. Bunu kabullendikten sonra sabırlı olmanız şarttır. Bu konuyu asla gündeminiz olarak aklınızda tutmayın. “Bugün de olmadı” ne yapmamız lazım diye çocuğunuzu asla baskı altına almayın. Aşağıda size önereceğimiz tavsiyelere kulak verin. Şimdi gelelim başlıkta verdiğimiz soruya tuvalet eğitimine ne zaman başlamalıyız. Önce çocuğunuzu gözlemleyin. Çocuğunuz çişi ya da kakası geldiğinde size işaretler vermeye başlamışsa tuvalet eğitimi için hazırlık yapmaya başlayabilirsiniz. İlk günden alıp çocuğu klozete oturtmayın. Bir tane ördek alın ve ördeği hep aynı yerde bulundurun çocuğa açıklama yapmayın çocuk size onu sorduğunda “onun içine kaka veya çiş yapılır”. “İstediğin zaman yapabilirsin sonra gider dökeriz” diyebilirsiniz. Örneğin çizgi film izlerken lazımlığa oturarak izleyebilir. Lazımlık için bir tane top koyup o topu vurmaya çalışabilirsiniz. Lazımlık bir süre sonra çocuk tarafından benimsenecek ve çocuğunuz kullanmaya başlayacaktır. Bu arada ona çok güzel sevdiği karakterler olan iç çamaşırları alın. Onları kaka yapmayacağını bildiğiniz süreler zarfında bezsiz olarak giydirin. Bu rahatlık çocuğun hoşuna gidecektir. Ancak hala bezi bırakmaya hazır değildir. Çocuk yavaş yavaş lazımlığı kullanır. Çocuğum kakası geldiğinde yapmayı reddederse ne yapmalıyım? Çocuk kendini hazır hissetmiyorsa kakasını size vermez. Onu illa bezine yapmak isteyecektir. Bu durumda onu zorla almaya kalkmayın. Zorla klozete ya da lazımlığa oturtmayın. Eğer bir üstteki başlıkta belirttiğimiz kısmı atlattıysanız sizden kaka yapacağını söyleyip bez bağlamanızı isteyebilir. Bunu “anne karnım ağrıyor” ya da bez diye ağlayarak ya da “anne sarıl” diyerek belli eder. Anne babalar çocuğunu tanıyacağı için kaka geldiğin anlama konusunda sıkıntı yaşayacağınızı zannetmiyorum. Bu aşamada çocuğumuz iç çamaşırı kullanıyor ancak kakasını beze yapıyor. O halde kakası geldiği zaman hemen altına bezini bağlamayın sakın ısrarcı olmayın. Klozet adaptörüne geçiş Bu aşama oldukça zorludur. Asla ve asla bebeğinizin kakası sertken ilk kakasını yaptırmayın. İlk kakasını klozete yaparken çok zorlanan bebekte klozet korkusu tek seferde oluşabilir. Bu da bebeğin kakasını tutma sorununa neden olabilir. Bu sorunu çözmek çok daha zordur. Çünkü tuvalet onun için bir korku alanıdır ve oraya artık girmek istemez. Eğer bebeğinizin kakası yumuşaksa artık belli bir olgunluğa eriştiğini düşünüyorsanız ona güzel bir klozet adaptörü alın ve eve hediye paketi halinde getirin. Paketi salonun ortasına bırakın. O paketi açmaya çalıştığında çocuğunuza adaptörün artık kendisine ait olduğunu söyleyin. Adaptör birkaç gün gözünün önünde olsun. Sonra adaptörü klozete yerleştirin ancak onu şimdilik tuvalete götürmeyin bir süre de adaptörü klozet üstünde görsün. Bu arada hala lazımlık kullanmaya devam ediyoruz. Adaptör alındıktan bir süre sonra bebeğinizin kakası geldiğinde lazımlığı bulamadığınız için onu klozete götürün. Eğer alaturka bir tuvaletse siz diz altlarından tutarak onunla sohbet ederek akasını yaptırmaya çalışın. Eğer klozet kullanıyorsanız. Onu klozete oturtarak sevdiği bir oyuncağı verin ve yanında ayrılmayın. Masal seviyorsa sevdiği masalı anlatın. Yani o an için orada mutlu olmasını sağlayın. Kakasını yaptığında polosunu silip normal hayatınızın akışına dönün. Bu noktada şu hatayı yapmayın Çocuğu kakasını yaptığında aşırı sevinen ebeveyn olmayın! Çocuğu tuvalete kakasını yapan anne babalar. Sevinç çığlıkları atarak çocuğuna sarılırsa, kakanın fotoğrafını çekip dışarıdaki eşine yollarsa çocuğa sürprizler yapılır hediyeler alınırsa çocuk tuvalet eğitiminde geriye gider. Alsında kaka yapmak onun ihtiyacıdır. Ancak siz bu ihtiyacı alıp bunun mucizevî bir şeymiş gibi sunarsanız, çocuk bunu kullanmaya başlar. Nazlanır, isteklerini yaptırmak için kullanır. Bu durumda “Aferin oğlum/kızım” diyerek bir öpücük kondurmak yeterlidir. Çocuğum kakasını tutuyor ne yapmalıyım? Tuvalet eğitiminde en sık karşılaşılan sorunlardan biri çocuğun kakasını tutmasıdır. Aslında bu konuda çocuk haklıdır. Çünkü son yaptığı kaka canını çok yakmıştır. Aynı acıyı tekrar yaşamak istemiyordur. Üstelik benmerkezci dönemde olduğundan onun için kakası bile kendine ait bir parçadır ve çok önemlidir. O halde ne yapılmalıdır. 48 saat çocuğunuza müdahale etmeyin yani zorlamayın teklif edin ama zorlamayın. 48 saat sonunda yaptırmayı başarabilirseniz krizi atlattınız demektir. Ancak 48 saat geçtikten sonra hala kaka yapılmadıysa sıkıntı başlayabilir. Çocuğunuza lifli gıdalar tükettirin. Sebze meyve yemesini sağlayın böylece kakası daima yumuşak kalır. Eğer günler geçmesine rağmen kaka yapılmadıysa salatalık yedirerek sonuca varmaya çalışın. Belki çocuğun makatında çatlak vardır. Makatını kontrol edin. Krem ya da zeytinyağı sürün. Hala kaka yapılamadıysa Duphalac adlı şurubu kullanabilirsiniz. Ancak her zaman Duphalac kullanmayın. Sorun yine çözülmediyse artık fitil lavman kullanmanız gerekecek. Çünkü çocuğun fizyolojik durumu psikolojik durumunun önüne geçiyor artık… Yani fitil yerleştirme esnasında bir travma yaşanabilir. Bunu hafifletmek için güzelce konuşun, sabırlı olun ve “fitilin kakayı yumuşatacağını kaka yaparken hiç canının yanmayacağını” söyleyin. Tabi daha farklı belirtiler varsa mutlaka doktorunuza danışın. Fitil 15 dakika içinde çocuğunuzun bağırsağında ne varsa çıkarmasına neden olacaktır. Bunun için ortalık batmasın diye yerlere önceden çarşaf serin. Hem lavman yapıp hem tuvalete götürmeyin bu durum travmayı artırabilir. Sarılın güzel şeyler söyleyin tebessüm edin. Ona acıdığınızı belli etmeyin. Çünkü güçlü olması gereken sizsiniz o değil! Bu yüzden yüzünüzü buruşturmayın “ah yavrum” vb laflar etmeyin. Gece Tuvalet eğitimi nasıl yapılmalı? Yatmadan önceki 2 saat içinde sıvı vermeyi kesin. Uyumadan hemen evvel lavaboya götürün. Eğer o gün çok su içtiyse karpuz vb sulu şeyler yediyse ve uyuduysa gece tuvalete götürün. Anneler gece emzirir babalar uyur. Bu dönemde de babalar çişe çıkarır çoğu çift böyle yapar. Bu noktada birbirinize destek olun. Eğer çocuğunuz altına kaçırmışsa asla kızmayın. “Sana temiz kıyafetler giydirelim” diyin. Öperek uyutun. Kısa net ve sevgi dolu olun. Uzun vadede daima işe yarayacaktır. Haftada altına kaçırması bir sorun değildir. Hatta çoğu anne baba çocuğunun o gece tuvalete kaldırılıp kaldırılmaması gerektiğini bilir. Her gece yarısı tuvalete kaldırmanıza gerek yoktur. Tuvaleti gelen çocuk kıvranmaya dönmeye sayıklamaya başlar. Böyle bir durum görürseniz hemen tuvalete götürün. Tuvalet eğitiminde ödül kullanımı İnternette tuvaletini yapan çocuğu ödüllere boğan bir sürü makaleye rastlayabilirsiniz. Çocuğunuza asla böyle bir kötülük yapmayın. Başlangıç için kabul edilebilir. Ancak her tuvalet sonrasında bir şeyler vermek son derece yanlıştır. En güzel ödül tavırdır. Tuvalet eğitiminde Anne Baba Tavırları Nasıl Olmalı? Israrcı olma = Sabırlı ol Ödüle boğma = sevgi dolu ol Kıyaslama = özel olduğunu bil Tez canlı olma = alıştır Eğitimi kendine dert etme= doğal ol İçeriklerÇalışan Annenin Çocuğun Tuvalet Eğitiminde Etkisi Nasıl Olmalıdır?3 Yaş Çocuğu Tuvalet Eğitimi Tüm temel ihtiyaçlarda olduğu gibi tuvalet eğitiminde de annenin aktif ve etkin bir rol oynaması en doğrusudur. Ancak birçok çalışan anne bu eğitimi, çocuğa bakım veren bakıcı ya da anneanne babaanne gibi başka biri ile iş birliği halinde vermektedir. Burada prensiplerin oluşturulması, uygun yaklaşımın belirlenmesi mutlaka annenin kontrolünde olmalıdır. Çünkü çocuklarda tuvalet eğitimi, bezden kurtulma meselesi bir yandan çocuğun büyümesinin ve anneden ayrışmasının da önemli bir aşamasıdır. Önemli gelişim aşamalarında annenin varlığını hissettirmesi, çocuğun bu geçişlerde daha keyifli ve daha az gergin olmasına yardımcı olur. Çalışan Annenin Çocuğun Tuvalet Eğitiminde Etkisi Nasıl Olmalıdır? Tuvalet eğitiminin, eğer mümkünse, annenin izinli olup evde olduğu günlerde başlanması daha uygundur. Hiç değilse 3-4 gün –mümkünse bir hafta- üst üste düzenli bir kontrol, belirli aralıklarla tuvalete götürülmesi ve hep benzer yaklaşımla ödüllendirilmesi çocuk açısından çok kolaylaştırıcıdır. Çünkü genellikle bir haftada bu problem tamamen çözülmese de çocuklar bu düzene alışırlar, sonrasında anne dışında başka bir kişinin bu düzeni devam ettirmesine de uyum sağlayabilirler. 3 Yaş Çocuğu Tuvalet Eğitimi Eğitime başlanan ilk günlerde mümkün olduğunca ev ortamında olmak, belli bir sıklıkta 2 saatten sık olmamak kaydıyla tuvalete oturtmak, bu eylemi eğlenceli hale getirmek ve çocuk yapmıyorsa, yapmak istemiyorsa da zorlamadan birkaç dakika içinde kaldırmak gerekir. Tuvalete otururken külotunu kendisinin indirmesi, sonrasında yine kendisinin giymesi ve öncesi ve sonrasındaki tüm eylemlerin el yıkama vs. çocuk tarafından yapılması için teşvik edilmesi gerekir. Zaten uygun dönemde çocuklarda tuvalet eğitimine başlandığında birçok çocuk bezden kurtulma rahatlığını yaşayacağı için keyif almakta ve bu değişimden mutlu olmaktadırlar. Ancak herhangi bir sebepten çocuk çok direnç gösteriyorsa mutlaka bir problem olduğu düşünülmeli ve gerekirse bir uzmandan yardım alınmalıdır. Çünkü bu dönemde yaşanan problemler, ileride de ortaya çıkabilecek önemli problemlerin ilk işaretleri olabilir. Anne yeniden düzenli bir şekilde işe başladığında da çocuğa bakım veren kişinin aynı düzeni sürdürmesi önemlidir. Anne eve geldiğinde de aynı düzeni devam ettirmeli ve belli bir süre tüm günü takip ettiğini söyleyerek çocuğu gün içindeki tuvalete gidişleri ile ilgili olarak da ödüllendirmelidir.

tuvalet eğitiminde kakayı altına yapma